توليد غذا به منابع زيادي نياز دارد و فرآيندهاي توليد نيز مواد آلاينده زيادي را وارد جو و محيط زيست ما مي‌كنند. در اين شرايط توليد غذاهاي مصنوعي مي‌تواند روش جايگزين مناسبي باشد.
آيا غذاهاي مصنوعي به يك واقعيت تبديل خواهند شد؟ حقيقت اين است كه منابع طبيعي كره زمين رو به اتمام است و با افزايش جمعيت، نياز به غذا روز به روز در حال بيشتر شدن است. در اين شرايط غذاهاي مصنوعي يعني غذاهايي كه در آزمايشگاه كشت مي‌شوند مي‌توانند از بدتر شدن شرايط جلوگيري كنند. در اين مقاله از مجله دلتا به پديده غذاهاي مصنوعي خواهيم پرداخت و به اين سوال پاسخ خواهيم داد كه آيا علم مي‌تواند همبرگرهاي خوشمزه‌تري بپزد؟
غذاهاي مصنوعي از تخيل تا واقعيت
مدتي پيش سازمان غذا و داروي آمريكا، اولين گام را به سوي قانوني كردن توليد مواد غذايي اين بار نه در مزارع بلكه در آزمايشگاه‌ها برداشت. ايده رشد دادن يك تكه استيك در آزمايشگاه به جاي پرورش دادن يك گاو كامل از دهه ۱۸۹۰ در ذهن بشر وجود داشته و به موضوع داستان‌هاي علمي و تخيلي تبديل شده است اما در سال ۲۰۱۳ اولين همبرگر از گوشت رشد يافته در آزمايشگاه تهيه شد.
موافقان اين تكنولوژي، نام “گوشت تميز” و يا “گوشت متمدن” را روي آن قرار دادند اما عبارت “گوشت” به مذاق كشاورزان و دامداران سنتي خوش نيامد و آن‌ها معتقد بودند كه گوشت از حيوانات زنده به دست مي‌آيد و اين عبارت در واقع نوعي دزدي اعتبار از دامداران است. اما مساله اينجاست كه سلول‌هاي پايه‌اي كه براي كشت گوشت در آزمايشگاه به كار مي‌روند نيز از موجودات زنده به دست مي‌آيند.
گوشت مصنوعي
بيشتر مردم گوشت دوست دارند و اين غذا بخشي از خوراك روزانه آن‌ها را تشكيل مي‌دهد اما وقتي صحبت از غذاهاي مصنوعي و گوشت كشت شده مي‌شود اين افراد ممكن است نظر متفاوتي داشته باشند. بروس فردريك رئيس انجمن Good Food مي‌گويد اين يك تغيير اجتناب ناپذير است و با تاثير منفي كشاورزي و دامداري روي محيط زيست (از طريق توليد گازهاي گلخانه‌اي و مصرف بالاي آب و انرژي) وقت آن رسيده است كه تجديد نظري در فرآيندهاي توليد غذا داشته باشيم.
خوشمزه بودن يك همبرگر به چه عواملي بستگي دارد؟ از نظر طعم و مزه مي‌توان وجود مقدار كمي چربي، پخته بودن به ميزان كافي و خوش نمك بودن را فاكتورهاي تعيين كننده در طعم همبرگر دانست. از نظر بافت نيز همبرگري براي ما لذيذ است كه كمي آبدار باشد، قابليت ارتجاع داشته باشد و بخش‌ها و اجزاي آن كاملا مشخص باشند. اين‌ها فاكتورهايي هستند كه دانشمندان مي‌توانند در تهيه گوشت مصنوعي مد نظر داشته باشند.
در هر صورت هر كسي سليقه متفاوتي در مورد طعم و بافت غذا دارد، مثلا برخي افراد ممكن است به گوشت‌هاي پرچرب علاقه داشته باشند اما برخي ديگر ترجيح مي‌دهند گوشت بدون چربي مصرف كنند، اما عوامل مشترك زيادي وجود دارند كه مي‌تواند يك گوشت مصنوعي مطلوب را شكل دهد.
اگرچه هنوز دانشمندان در ابتداي راه قرار دارند و شايد تا روزي كه غذاهاي مصنوعي به غذاهاي روزمره ما تبديل شوند راه زيادي در پيش باشد اما اين راهي است كه آغاز شده و به نظر مي‌رسد بازگشتي از آن وجود نخواهد داشت.
پيشنهاد مطالعه: براي مطالعه بيشتر در حوزه «تاثيرات باورنكردني تكنولوژي نانو بر دنياي ما» را بخوانيد.