قحطي، دردي مشترك از تاريخ همه ما است، هرچند كه براي بعضي از كشورها درد امروز هم به حساب مي‌آيد. در ساده‌ترين تعريف، مي‌توان قحطي را نبود منابع غذايي كافي ناميد و مي‌تواند در اثر عوامل متعددي به وجود آمده باشد. در نتيجه قحطي، سوء تغذيه، گرسنگي و بيماري‌هاي اپيدميك به وجود مي‌آيد. با مجله دلتا همراه باشيد تا مرگبارترين قحطي ها آشنا شويد.
مرگبارترين قحطي ها
قحطي بزرگ چين، ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۱
قحطي‌اي كه در چين اتفاق افتاد، يكي از مرگبارترين قحطي هاي تاريخ بشريت است. فاجعه‌اي كه به دست انسان رقم خورد، هرچند كه كم‌آبي نيز در آن تاثير داشت. مجموعه‌اي از عوامل مختلف، مانند تصميمات سياسي غلط و شرايط اجتماعي ناپايدار، جمهوري خلق چين را به قحطي كشاند، اما علت اصلي اين قحطي را سياست «جهش بزرگ به پيش» مي‌دانند. اين برنامه شامل سياست‌هايي با هدف رشد صنعتي، به ويژه در كشاورزي بود. مشكل اينجاست كه اين اهداف غيرواقعي بودند. چين مي‌خواست با اين برنامه‌ها از غرب پيشي گيرد اما در اين راه جان چند ده ميليون انسان را گرفت. جهش بزرگي كه رهبران انجام دادند به جاي اينكه رو به پيشرفت باشد رو به مرگ بود.
سياست جهش بزرگ به پيش، مالكيت زمين‌هاي كشاورزي را از كشاورزان گرفت، آن‌ها را در كلوني‌هايي با فضاهاي مشترك ساكن كرد و به توليد فولاد تشويق كرد. در نتيجه، توليدات كشاورزي به شدت كاهش يافت. در قدم بعدي، بخشي از توليدات قبلي را در ازاي خريد تسهيلات به اروپا فروخت.
دستور كشتن گنجشك‌ها كه براي جلوگيري از هدر رفتن غلات بود مشخص شد كه گنجشك‌ها علاوه بر غلات، ملخ هم مي‌خوردند. با كشته شدن گنجشك‌ها، ملخ‌ها به زمين‌هاي كشاورزي حمله كردند.
موارد ذكر شده تنها بخشي از سياست‌هاي اين برنامه بود كه به يكي از بزرگترين قحطي‌هاي تاريخ ختم شد. دولت چين اعلام كرد كه در نتيجه قحطي، ۱۵ ميليون نفر جان خود را از دست داده‌اند. كارشناسان معتقدند كه اين آمار واقعي نبوده و تعداد قربانيان را بين ۲۰ تا ۵۰ ميليون نفر تخمين زده‌اند.
قحطي سيب‌زميني ايرلند، ۱۸۴۵ تا ۱۸۵۴
قحطي با آفتي كه به جان سيب‌زميني‌ها افتاد شروع شد. در آن زمان، سيب‌زميني، يكي از منابع غذايي اصلي مردم و محصول غالب كشور بود. با از بين رفتن سيب‌زميني، قشر فقير جامعه، عملا چيزي براي خوردن نداشتند. ايرلند براي سير كردن مردمش احتياج به كمك جدي داشت، اما كشتي‌هاي انگليسي اجازه نمي‌دادند كه كشتي‌هاي حامل كمك‌هاي بشردوستانه به ايرلند برسد. اين اقدام انگليسي شرايط ايرلند را وخيم‌تر كرد و حدود ۱ ميليون نفر از گرسنگي مردند. شايد در مقايسه با قربانيان كشورهاي ديگر ۱ ميليون مرگ، آمار بالايي نباشد، اما اين تعداد، بيشتر از ۲۵ درصد جمعيت كشور ايرلند بود. علاوه بر آن حدود ۱ تا ۲ ميليون نفر هم از ايرلند فرار كردند. در نتيجه، كشور تقريبا نيمي از جمعيت خود را از دست داد.
قحطي ايران، ۱۹۱۷ تا ۱۹۱۹
قحطي ايران نتيجه جنگ جهاني، سوءمديرت قاجار و خشكسالي پي در پي بود. خشكسالي منابع غذايي كشور را كاهش داده و بحران جدي ايجاد كرده بود. خروج از اين بحران مديريت و توجهي لازم داشت كه در توان پادشاهان قاجار نبود. نيروهاي اشغالي، همان اندك غلاتي كه توليد مي‌شد را مصادره مي‌كردند. تجارت، درنتيجه جنگ، دچار تغييراتي شده بود كه به هيچ وجه مطلوب نبود. آشوب‌هاي داخلي نشان از بي‌ثباتي سياسي و اقتصادي كشور داشت. مردم ترسيده بودند و همين ترس شرايط را بدتر مي‌كرد. طولي نكشيد تا اوضاع از كنترل خارج شده و كشور قحطي زده شد.
پيشنهاد مطالعه: براي مطالعه بيشتر مطلب اين شلوار وحشتناك را از پوست انسان ساخته‌اند! را بخوانيد.