يافته‌هاي جديد در حوزه عصب شناسي، اطلاعات جالبي درباره ارتباط خيالبافي و روياپردازي با فعاليت مغز را نشان مي‌دهد.
دانشمندان در يك پژوهش نشان داده‌اند، در مواقعي كه ذهن، در معرض خيالبافي و روياپردازي قرار مي‌گيرد، بخش‌هايي از مغز به خواب مي‌روند. اين پديده وقفه توجه نام‌گذاري شده است و هنگامي رخ مي‌دهد كه ما در عين بيدار بودن، ذهن‌مان در حال پرسه زدن بوده و با روياپردازي يا خلا ذهني مواجه مي‌شويم. با مجله دلتا همراه باشيد تا درباره نتيجه اين پژوهش بيشتر بدانيد.
امواج آهسته
ايجاد امواج مغزي موسوم به امواج آهسته در انسان مي‌تواند نشان دهد كه فرد، دچار عدم تمركز و سرگرداني مي‌شود و از طريق آن‌ها مي‌توان نحوه واكنش فرد به محيط را پيش بيني نمود.
اين امواج مربوط به همان الگويي از فعاليت عصبي هستند كه معمولا با انتقال بدن به وضعيت خواب مرتبط است. اين يافته‌هاي علمي حاكي از آن هستند كه وقوع اين واكنش عصبي مي‌تواند به ما براي درك حالات مختلف هوشياري كمك نمايد.
از آنجا كه پديده وقفه توجه، بيشتر در هنگام خستگي رخ مي‌دهد، مي‌توانند با پديده عصبي خواب موضعي در ارتباط باشند كه طي آن، برخي از مناطق مغزي نشانه‌هايي از خواب و انتشار امواج آهسته را نشان مي‌دهند، در حالي كه بقيه مغز هوشيار است.
چنين ارتباطي در جوندگان و انسان‌هاي دچار كم خوابي نشان داده شده است، اما در افرادي كه استراحت خوبي دارند، معمولا ديده نمي‌شود.
نحوه آزمايش افراد
در اين پژوهش، فعاليت الكتريكي مغز ۲۶ بزرگ‌سال در حالت استراحت و همچنين در حالتي كه آن‌ها سعي در توجه مداوم و تمركز بر روي تصاوير چهره يا اعداد مختلف را داشتند، ثبت مي‌گرديد.
از اين افراد خواسته شد كه براي حفظ تمركز خود، در پاسخ به برخي از حالات صورت يا اعداد خاص، يك دكمه را فشار دهند. ضمن اين كه هر ۳۰ تا ۷۰ ثانيه، روند كاري آن‌ها به شكل تصادفي قطع مي‌شد و از آن‌ها درخواست مي‌شد كه وضعيت رواني و ميزان خواب آلودگي خود را گزارش كنند.
اين وضعيت‌ها شامل “متمركز روي وظيفه، ذهن سرگردان و خلا ذهني” بودند. در كنار اين موارد، اندازه مردمك و وضعيت عملكردي افراد نيز مورد سنجش قرار گرفت.
پژوهشگران مشاهده كردند هنگامي كه امواج آهسته در نواحي پيشاني مغز توليد مي‌شوند، شخص بيشتر در حالت روياپردازي قرار دارد. ولي هنگامي كه توليد چنين امواجي در مناطقي از مغز مانند لوب آهيانه در قسمت عقب مغز اتفاق مي‌افتد، فرد دچار خلا ذهني و يا پاسخ‌دهي كند مي‌گردد.
به گفته دانشمندان اگرچه امواج آهسته‌اي كه آن‌ها در اين مناطق مغزي شناسايي كردند، بسيار شبيه به آن چه در هنگام خواب ديده مي‌شود هستند اما در تحقيقات بعدي، تكنيك‌هاي ديگري مانند ضبط داخل جمجمه براي تاييد آن كه مكانيسم‌هاي اساسي مشتركي در اين رابطه وجود دارند، مورد نياز است.
پيشنهاد مطالعه: مطلب اختلالات رواني عجيب اما واقعي! را بخوانيد.