اخترشناسان بتازگي رشتههايي، به طول صدها ميليون سال نوري كشف كردهاند كه عظيمترين جرم در حال چرخش، در كيهان به شمار ميروند.

دانشمندان پديده چرخش اجرام در كيهان را زماني كشف كردند كه در حال نقشه برداري از حركت “رشتههاي كيهاني” بودند. اين رشتههاي كيهاني، پلهايي از كهكشانها و ماده تاريك ( مادهاي نامرئي كه در كهكشانهاي مختلف پخش شده و آنها را احاطه كرده و عامل خميدگي آنها است) به شمار ميروند كه اجرام كيهان را به هم متصل ميكنند. در اين مطلب از مجله دلتا از چگونگي اين اتفاق مطلع ميشويم.
پس از تولد كيهان طي رويداد «بيگ بنگ»، گازي كه بيشتر ماده شناخته شده در كيهان را تشكيل ميداد، فرو پاشيد و صفحات عظيمي را تشكيل داد. سپس شكسته شد تا رشتههاي اين شبكه عظيم كيهاني تشكيل شود.
اخترشناسان ميگويند: اگرچه اينها استوانههاي نازكي(چيزي شبيه مداد) به طول صدها ميليون سال نورياند، اما قطر آنها تنها چند ميليون سال نوري است. خود كهكشانها در اين مقياسها فقط ذرات غبار محسوب ميشوند. آنها در مسيري مدار مانند و پيچ درپيچ و مارپيچي حركت ميكنند و حين حركت، به دور محور مركزي اين رشتهها ميچرخند.
اين رشتهها بزرگترين اجرامي هستند كه تاكنون ديدهايم و ميچرخند
اين بدان معني است كه حركت زاويهاي ميتواند در مقياس عظيم نيز صورت گيرد. چنين چرخشي پيش از اين تاكنون هرگز در چنين مقياس عظيمي مشاهده نشده بود. شايد ساز و كار فيزيكي ناشناختهاي باعث چرخش اجرام در كيهان شده باشد.
اين پديده يكي از بزرگترين “رازهاي كيهان” محسوب ميشود. رازي كه محققان به رمزگشايي از آن بسيار مشتاقاند.
در اين ميان اين نكته قابل ذكر است كه، «بيگ بنگ» در زمان شكلگيري كيهان، باعث ايجاد چرخش اجرام در عالم نشده است. چنين عاملي بايد بعدها پديدار شده باشد.
دانشمندان در مجموع ۱۷۱۸۱ رشته و ۲۱۳۶۲۵ كهكشان را با تحليل سرعتي كه كهكشانها در اين رشتههاي پيچدرپيچ حركت ميكنند، بررسي كردند. حركت اين كهكشانها نشان ميدهد كه آنها به دور محور مركزي هر رشته، با پيچهايي كه جهت هالههاي ماده تاريك آنها را تنظيم ميكند، در حال حركتاند.
انتقال به سرخ
دانشمندان همچنين كشف كردند كه اين رشتهها از يك سو به «انتقال به سرخ» (redshift) دچار شدهاند.
انتقال به سرخ، زماني رخ ميدهد كه موج نوري كه از يك منبع ميآيد از ناظر دور شود و به سمت طول موج قرمز در انتهاي طيف الكترومغناطيسي برود. در صورت نزديك شدن منبع نور به ناظر، به سمت طول موج آبي ميل ميكند.
اين اثر به نام «جابهجايي دوپلر» شناخته ميشود و نشان ميدهد كه تمامي اين ساختار عظيم در حال حركت است.
دانشمندان پس از نتيجهگيريهاي خود، مي گويند: اندازه حركت زاويهاي، ميتواند در مقياسهاي بينظير و باورنكردني توليد شود. اين موضوع، در درك چرخش اجرام در كيهان بابي نوين ميگشايد.
پيشنهاد مطالعه: براي مطالعه بيشتر در حوزه نجوم مطلب ستاره چشمكزن عجيب، مسئله جديد دانشمندان را مطالعه كنيد.