شايد چيزي شبيه به طوفان نوح در مريخ روي داده باشد زيرا دانشمندان ناسا شواهدي از رگبارها و سيلاب عظيم باستاني پيدا كرده‌اند كه مي‌تواند ميلياردها سال پيش سياره سرخ را به شدت تحت تأثير قرار داده باشد.
در سالهاي اخير، دانشمندان شواهدي از ميزان قابل توجهي آب در سطح مريخ و زير سطح آن كشف كرده‌اند. اما اين فقط اندكي از سرگذشت آب در اين همسايه‌ي سياره‌اي زمين است. پژوهش‌هايي كه ماه جاري در نشريه‌ي Nature Scientific Reports منتشر شده، نشان مي‌دهد كه سيلاب عظيم باستاني مي‌تواند ويژگي‌هاي سطحي سياره سرخ و حتي آب‌وهواي آن را تغيير داده باشد. موضوعي كه درك ما را از گذشته مريخ بسيار دگرگون مي‌كند. در ادامه اين مطلب از مجله دلتا درباره اين تحقيقات جديد مي‌خوانيد.
دانشمندان دانشگاه كرنل و مؤسسه فناوري كاليفرنيا كه اين پژوهش را انجام داده‌اند گمان مي‌كنند كه يك سيلاب عظيم باستاني از برخورد شهاب‌سنگ به مريخ در حدود ۴ ميليارد سال پيش آغاز شده است. طبق بيانيه‌ي اين پژوهش، اين برخورد مي‌تواند گرماي كافي براي ذوب شدن مخازن يخي مريخ، آزاد شدن بخار آب جو و ايجاد ابرهاي طوفاني سراسري را در سياره ايجاد كرده باشد.
در اين رويداد برخوردي عظيم، كربن دي‌اكسيد و متان آزاد شد كه ضمن تركيب با بخار آب براي مدتي كوتاه، آب‌وهوايي گرم و مرطوب را در مريخ ايجاد كرده است. اين امر منجر به ايجاد باران‌هاي سيل‌آسا در سراسر سياره شده است.
تصاوير قبلي از عوارض موج‌مانند در سطح مريخ نشان مي‌داد كه اين سياره در گذشته سيلي فاجعه‌بار را تجربه كرده است. اما اكنون نتيجه نهايي طبق آنچه كه دانشمندان با استفاده از داده‌هاي مريخ‌نورد كنجكاوي ناسا در پژوهش تازه شناسايي كردند، نشان مي‌دهد كه اين سيلاب حدود ۴ ميليارد سال پيش دهانه‌ي گيل مريخ را فراگرفته است. مريخ‌نورد كنجكاوي كه هشتمين سال فعاليت خود را سپري كرده و هم‌اكنون در ارتفاعات «دهانه‌ي گيل» (Gale Crater) به كاوش مشغول است، در اين خصوص داده‌هاي رسوبي مهمي تهيه كرده است.
اين سيلاب عظيم سطح مريخ را به صورت موج‌هايي از سنگ و گردوغبار به طول ۱۰ متر درآورده است. آب جاري در سطح مدت‌هاست كه از ميان رفته اما دانشمندان حدس مي‌زنند كه وقوع سيل نشان مي‌دهد كه اين سياره در آن زمان قابل سكونت بوده است.
«آلبرتو فيرن» (Alberto Fairén) يكي از نويسندگان پژوهش و متخصص نجوم از دانشگاه كرنل، در مقاله‌ي منتشر شده گفت: «اوايل مريخ از نظر زمين‌شناختي يك سياره‌ي بسيار فعال بوده است. اين سياره شرايط لازم را براي حمايت از وجود آب مايع در سطح داشته است و روي زمين، جايي كه آب وجود دارد، حيات وجود دارد.»
در حالي كه اين داده‌ها با استفاده از مريخ‌نورد كنجكاوي به‌دست آمده است، اين كاوشگر چشم‌انتظار همتاي ديگر خود، مريخ‌نورد پشتكار است كه در ماه بهمن به سياره‌ي سرخ مي‌رسد و فضل تازه‌اي از كاوش‌ها را با استفاده از ابزارهاي علمي جديد خود در مريخ آغاز مي‌كند.
پيشنهاد مطالعه: براي مطالعه بيشتر مطلب «خشك شدن اقيانوس هاي مريخ با طوفان‌هاي ويران كننده» را بخوانيد.