اولين جراحي رباتيك در ايران با سامانه «جراحي از راه دور» در بيمارستانهاي امامخميني (ره) و سينا انجام شد.

فرآيند اولين جراحي رباتيك از راه دور در مركز آموزشهاي مهارتهاي پيشرفته باليني ايران انجام شد. اين جراحي بر روي يك سگ (عمل وازكتومي) توسط دكتر طالبپور انجام شد. اين عمل با استفاده از شبكه ۵G و از راه دور صورت گرفت. براي اطلاع بيشتر از روند اين جراحي با مجله دلتا همرا باشيد.
عملكرد ربات جراح
سامانه جراحي رباتيك از راه دور داراي دو بخش مجزا است. بخش اول كنسول جراحي است كه توسط جراح هدايت ميشود. بخش دوم رباتهاي جراح كنار بالين بيمار هستند.
روش كار سامانه به اين صورت است كه كنسول جراحي در يك بيمارستان نصب ميشود. سپس رباتهاي جراح به فاصله هفت كيلومتر در بيمارستان ديگر عمل جراحي را انجام ميدهند. اين دو بخش از طريق يك ارتباط مخابراتي بر بستر اينترنت به يكديگر متصل ميشوند.
فرآيند عمل به اين صورت است كه جراح در كنسول جراحي قرار ميگيرد. سپس از طريق دستههايي كه در اختيار دارد عمل جراحي از راه دور را هدايت ميكند.
در جراحي رباتيك تصوير داخل شكم توسط رباتهاي جراح مستقر در بالين بيمار گرفته شده و به كنسول ارسال ميشود. جراح با ديدن تصوير داخل شكم بيمار، عمل جراحي را شروع كرده و رباتهاي جراح را هدايت ميكند.
هر حركتي كه توسط دستان جراح در كنسول جراحي انجام شود، همزمان توسط رباتهاي جراح داخل شكم بيمار اجرا ميشود.
مزيتهاي جراحي رباتيك
در اين عمل تبديل شكافهاي بزرگ ۲۰ تا ۳۰ سانتيمتري، براي ورود دستان جراح به شكم بيمار به ۵ ميليمتر كاهش ميابد.
از مزاياي مهم اين جراحي، افزايش دقت و كيفيت جراحي و كاهش خطاهاي پزشكي است. و دليل آن، قابليت حذف لرزش دستان جراح توسط سامانه رباتيك و قابليت مقياس گذاري حركت دستان است.
در اين حالت، چنانچه جراح دست خود را در كنسول جراحي يك سانتيمتر حركت دهد. ابزار جراحي در داخل شكم بيمار، يك ميليمتر حركت خواهد كرد. در نتيجه خطاهاي حركتي به يك دهم كاهش پيدا ميكند.
امكان انجام جراحي رباتيك به صورت نشسته، كاهش خستگي جراح، امكان جراحي با فاصله از بيمار و حفظ سلامت جراح در برابر بيماريهاي عفوني،گازهاي بيهوشي، تشعشعات تصويربرداري و گاز دي اكسيد كربن از ديگر مزايا اين جراحي رباتيك است.
مديرعامل شركت دانش بنيان، بر امكان تغيير موقعيت بيمار حين عمل بدون توقف جراحي، انتقال حس لامسه از بدن بيمار به دستان جراح، استفاده از ابزارهاي يكبار مصرف ۵ ميليمتري، كاهش قيمت دستگاه و هزينه تعمير و نگهداري آن به يك سوم نمونه خارجي ميتوان تاكيد ميكند.
از اين ربات جراح در بيمارستان سينا، بيمارستان امام خميني(ره) و بيمارستان شريعتي در مرحله آموزشي و مطالعات پيش باليني استفاده ميشود. عمدتا در جراحيهاي حفره شكمي، لگن و قفسه سينه كاربرد دارد.
تاكنون ۷ الي ۸ عمل جراحي از راه دور روي حيوان با اين سامانه رباتيكي انجام شده است. تمام اين اعمال جراحي موفقيتآميز بوده و اكنون حيوانات زنده هستند. در حال حاضر به جز ايران كشورهاي آمريكا، آلمان، چين و ايتاليا به اين فناوري دسترسي دارند.
پيشنهاد مطالعه: مطلب درمان حيرت انگيز زخمها با بانداژ الكترونيكي! را در مجله دلتا بخوانيد.