بارش شهاب

دوشنبه ۱۵ دی ۹۹ ۱۴:۲۵ ۳۱ بازديد

بارش شهابي «ربعي» يا «كوادرانتي» از روز 10 تا ۱۷ دي ماه قابل مشاهده است و در روز 14 دي به اوج خود مي‌رسد. برخلاف بارش‌هاي شهابي برساوشي، جوزايي و اسدي، رصد اين بارش براي ساكنان همه‌ نقاط زمين امكان پذير نيست.

بارش شهابي ربعي

نام بارش شهابي ربعي يا كوادرانت از صورت فلكي كوچك ربع (به معناي يك چهارم ) گرفته شده است. اين صورت فلكي امروز وجود ندارد، زيرا در تقسيم بندي‌هاي جديد صور فلكي بخشي از آن به صورت فلكي عوا و بخشي ديگر به دب اكبر داده شده است. اما اين بارش همچنان به نام صورت فلكي‌اش شناخته مي‌شود. كانون اين بارش در نزديكي ستاره بتا-عوا قرار دارد. در اين مطلب از مجله دلتا درباره اين بارش شهابي مي‌خوانيد.

منشا بارش شهابي ربعي

منشا بارش شهابي ربعي سيارك ۲۰۰۳ EH1 است كه از دنباله دار C/1491 Y1 جدا شده. هر سال در نيمه دي ماه ذرات باقي‌مانده از اين سيارك در مدار زمين، وارد جو مي‌شوند و با سوختن شهاب‌واره‌ها در جو، بارش شهابي اتفاق مي‌افتد. كوتاه بودن بازه زماني اين بارش نشان‌دهنده نازك بودن توده ذرات باقي مانده از اين بارش است و اگر مدار سياره زمين كمي جابه‌جا شود، تعداد شهاب‌هاي اين بارش به شدت كم و زياد خواهد شد. (مطالب نجومي بيشتر را در مجله دانستني دلتا دنبال كنيد.)

از نكات جالب توجه درباره بارش شهابي ربعي اين است كه بسياري از شهاب‌هاي اين بارش از نزديكي ستاره قطبي عبور مي‌كنند. در نتيجه اين بارش در نزديكي شمال آسمان قرار گرفته و مي‌توان به ‌آن بارش دور ‌قطبي هم لقب داد.

سرعت شهاب‌هاي اين بارش شهابي حدود ۴۰ كيلومتر در ساعت است كه سرعت نسبتاً پاييني به حساب مي‌آيد. اين سرعت پايين، اگرچه باعث كاهش نرخ ساعتي سرسويي (تعداد شهاب‌ها در ساعت) مي‌شود، اما مدت زمان مشاهده‌ هر شهاب را در آسمان افزايش مي‌دهد. همچنين احتمال مشاهده اين بارش شهابي در نيمكره‌ شمالي زمين بيشتر از نيمكره‌ جنوبي است.

براي كشور ايران كه در نيم‌كره‌ شمالي زمين قرار دارد، شانس مشاهده‌ اين بارش شهابي خوب است و امسال زمان اوج بارش ربعي نيز بلافاصله پس از غروب آفتاب روز ۱۴ دي ۱۳۹۹ خواهد بود. البته براي مشاهده بارش شهابي ربعي بايد به منطقه‌اي خارج از شهر و دور از آلودگي نوري برويد.

پيشنهاد مطالعه: براي مطالعه بيشتر مطلب «راه شيري احتمالا پر از تمدن هاي فرازميني مرده است» را بخوانيد.